De Rotterdamse, Joodse gezusters Roosje en Lea van der Sluijs huurden aan het begin van de oorlog kamers op de Frans Halsstraat 46. Na een korte periode van onderduiken, werden ze in 1943 opgepakt en afgevoerd naar het vernietigingskamp Sobibor. Buurtbewoner Barbara Jiskoot vroeg zich af: wie waren Roosje en Lea? Avondenlang speurde ze in archieven en registers om hun levensverhaal te kunnen achterhalen, een hele klus. Op de 75ste dag van de Rechten van de Mens, zondag 10 december, onthulde ze twee struikelstenen om de gezusters te herdenken.

Geen foto’s en verhalen
Barbara wist al via het Digitale Joods Monument dat op dit adres in de oorlog twee Joodse zusters hadden gewoond. “Maar toen eerder dit jaar bij de woning er naast drie struikelstenen werden gelegd voor de familie Rechter, besloot ik meer onderzoek naar hen te doen. De informatie op het monument is namelijk zo summier, ik wilde meer weten. Foto’s, familieverhalen, brieven of dagboeken verwachtte ik niet te vinden. Maar door het urenlang uitpluizen van allerhande zakelijke registraties in soms moeilijk te ontsluiten archieven, ontstond verrassend genoeg tóch een beeld.”

Een net dat zich sluit
“Zo achterhaalde ik dat ze ter wereld kwamen in de Zandstraatbuurt, de vooroorlogse Joodse wijk in Rotterdam. Al op jonge leeftijd werden ze wees, belandden in een weeshuis en bleven de rest van hun leven ongetrouwd en kinderloos. Via bijvoorbeeld bevolkingsregisters kon ik volgen waarheen ze – met enige regelmaat – verhuisden en wat ze deden voor de kost. De speurtocht gaf me ook een ambivalent gevoel: dankzij alle registers kon ik nog sporen van Roosje en Lea vinden; maar door diezelfde nauwgezette registraties kon tijdens de oorlog het net van de vervolging zich steeds nauwer om hen heen sluiten, tot de dood aan toe.”

Lees hier de hele toespraak die Barbara hield bij de onthulling van de struikelstenen voor Roosje en Lea van der Sluijs. Meer info over struikelstenen in Oost: www.oostkrant.com/struikelstenen