Auteursarchief: Oostkrant

Buurt in beweging

Op de Grote Sportdag voor de Krommerijnwijk op 21 mei was er van alles te doen: koek happen, jeu de boules, voetbal, bingo en zelfs kickboksen. Deze sportieve en gezellige middag voor de hele buurt werd georganiseerd door de enthousiaste leerlingen van groep 7 van de Kohnstammschool. Ze kregen hierbij hulp van studenten van de Marnix Academie (Pabo). Het doel? De buurt in beweging krijgen!

Zelf organiseren
Maud Weerden, juf van groep 7 en coördinator bij Stichting Move, vertelt: “We willen leerlingen de kans geven om zelf iets voor hun buurt te organiseren. Daarvoor koppelen we ze aan studenten. Ze duiken in elkaars leefwereld, ontdekken hun talenten en komen samen in actie. Dit project heet Move de buurt. Kinderen leren hoe ze mensen kunnen benaderen die ze nog niet kennen en hoe ze voor hen een leuke en gezonde activiteit kunnen organiseren. Ze moeten daarbij nadenken over communicatie (zie de zelfgemaakte flyer), sportspullen verzamelen, een plattegrond maken en gezond eten en drinken regelen. De studenten van de Pabo helpen de leerlingen en leren er zelf ook veel van.”

Sportieve school
De leerlingen Sophie en Elisa vonden het heel spannend om de buurt in te gaan en samen te werken met de studenten. “We mochten kiezen uit de thema’s kunst, duurzaamheid, ontmoeting, veiligheid en sport. Omdat we een sportieve school zijn, kozen we voor sport en spel, lekker buiten. Het was heel leerzaam om met de studenten zo’n sportdag te organiseren. Je moet aan zoveel dingen denken! En zorgen dat de deelnemers het naar hun zin hebben. Maar dat is gelukkig gelukt, iedereen was heel positief.”

Meer info: www.stichtingmove.nl

Studenten met leerlingen van juf Maud (2de van rechts) op de Move de Buurt Sportdag in de Krommerijnwijk – foto: Arnoud Wolff
Leerlingen maakten zelf een flyer voor de buurt

Minibieb vol spanning

Elke minibieb heeft zijn eigen verhaal. Dat geldt ook voor de nieuwe minibieb op de hoek van de Bankstraat en de Baanstraat in Oudwijk. Deze opvallend grote witte kast is gevuld met spannende boeken en detectives van auteurs als Robert Ludlum, Frederick Forsyth, Dan Brown, Tom Clancy en Saskia Noort. Eigenaar Ralph is een groot liefhebber van thrillers.

“Ik lees graag thrillers en had er nog genoeg liggen om deze kast te vullen,” vertelt Ralph. “De grote kast is een erfstuk van mijn onlangs overleden moeder, die 87 jaar is geworden. Het is haar oude servieskast en het deel waar het glaswerk in stond, leek me perfect om tweedehands boeken in aan te bieden. Ik heb er net zelf een boek uitgehaald, ‘Angst voor de Nacht’ van Jeffery Deaver. Handig, toch? Mijn buren zijn ook enthousiast, zowel om te lezen als om boeken te doneren. We hebben zelfs gepraat over het ruilen van spullen via de kast, zoals etenswaren. De kast is er groot genoeg voor.”

Ralph werkt als kok bij restaurant ZiZo aan de Oude Gracht. “Misschien ga ik kleine recepten in de boeken verstoppen, bijvoorbeeld van Indonesische gerechten. Dat maakt de minibieb extra spannend!”

Bekijk deze en 25 andere openbare minibiebs in Oost in ons overzicht.

Ralph bij zijn minibieb in de Bankstraat – foto: Arnoud Wolff

Zondag Marathon

Zondag 19 mei is de marathon van Utrecht, de 40ste editie. Start en finish liggen voor de 13.000 deelnemers op het Utrechts Sciencepark, de grote sponsor van het evenement. Het parcours leidt grotendeels door Oost, zie de plattegrond. Heel gezellig, wel zal de bereikbaarheid van een aantal buurten beperkt zijn die dag. De infopagina bereikbaarheid geeft een overzicht van alle afsluitingen en omleidingen. Naast de échte marathon, worden er op dit hardloopfestijn meerdere afstanden gelopen, zoals de halve en kwart marathon, de business run en – nieuw dit jaar – de Utregse Studentenbokaal, zie programma. We wensen alle deelnemers een mooie en vooral snelle tijd!

Algemene info: www.utrechtmarathon.com

Het parcours 2024

Buurtmarkt bij de Kwekerij

Een markt met lekker hapjes, drankjes, muziek en kunst om jong en oud samen te brengen, dat is het idee achter ‘Buurt Bruis’. Op vrijdag 7 juni zullen de zonnige terrassen tussen de kleurrijke woontorens van de Kwekerij (achter het DIAK) vol activiteiten zijn. Locale horecazaken zoals Restaurant De Kwekerij doen ook mee.

Buurtgevoel versterken
Studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) organiseren dit evenement. Ze hebben als opdracht om te onderzoeken hoe je meer buurtgevoel kweekt in het Rubenskwartier. De nieuwe flats van de Kwekerij bieden onderdak aan zo’n duizend nieuwe bewoners, vooral studenten en starters. Hun buren zijn de HKU, de IBB, verzorgingstehuis Swellengrebel en de Krommerijnwijk. Dit betekent veel mensen met verschillende leeftijden, achtergronden en leefsituaties. Hoe zorg je ervoor dat ze elkaar beter leren kennen?

Kunst verbindt
De studenten volgen de opleiding Beeldend Verbinden. Hier leren ze hoe je samen met architecten, ondernemers en bewoners van de openbare ruimte een plek maakt waar mensen elkaar graag ontmoeten. Beeld, techniek en materialen zijn hierbij hulpmiddelen. Zo zijn de organisatoren op bezoek geweest bij ouderen in Swellengrebel om samen kunst te maken. Het resultaat hiervan zal op de markt te zien zijn. Zij willen ook de ruimte rondom de vijver (een oude atoombunker!) aankleden. Daarnaast willen ze met bezoekers praten over thema’s als leefbaarheid, jong en oud en buurtgevoel. Ook de studenten bruisen van de energie en zullen zorgen voor een gezellige buurtmarkt vol verrassingen.

Dag: vrijdag 7 juni
Tijd: 14:00 – 17:00 uur
Locatie Kwekerij zie google maps

Studenten van de HKU organiseren ‘Buurt Bruis’ – foto: Arnoud Wolff

Speelplek Kinderhof

De buurt Oudwijk Noord heeft twee speelplekken. Centraal ligt het Van Alphenplein waar oudere kinderen kunnen rennen, fietsen en voetballen. Even verderop aan de Hofstraat kunnen de kleintjes terecht op de rustige Kinderhof, herkenbaar aan de kleurrijke muurschildering uit 1994. Op initiatief van bewoners is dit pleintje opgeknapt met nieuwe toestellen en meer groen. Er komen nog moestuinbakken, zodat kinderen spelenderwijs ook leren tuinieren. Het pleintje heeft van oudsher een sociale functie, omdat de omringende arbeidershuisjes (bijna) geen tuin hebben. Daarom zijn de bankjes en picknicktafel behouden. Buurmeisje Marie is in ieder geval dik tevreden, ze zit prinsheerlijk op de nieuwe schommel.

Rietveld Schröderhuis

Het Rietveld Schröderhuis is een eeuw oud! De beheerder Centraal Museum viert dat met een feestprogramma van honderd dagen. Op 15 mei 2024 opende locoburgemeester Rachel Streefland het jubileum en hield curator van het huis Natalie Dubois een toespraak over de samenwerking tussen Rietveld en Schröder: “Ze bouwden dit samen. Het kon niet zonder hem, en ook zeker niet zonder haar.”

Eigenzinnige woonwensen
In 1924 vraagt Truus Schröder de bevriende meubelontwerper Gerrit Rietveld of hij haar nieuwe woonhuis aan het eind van de Prins Hendriklaan wil ontwerpen, destijds de rand van de stad. De moeder van drie kinderen is net weduwe geworden en wil een huis dat helemaal voldoet aan haar eigenzinnige woonideeën. Truus woont er uiteindelijk tot haar dood in 1985. Gerrit betrok al snel een eigen atelier op de benedenverdieping, waar hij samen met Truus werkt aan nieuwe ontwerpen. Als zijn eerste vrouw in 1957 overlijdt, trekt Gerrit definitief bij zijn vriendin in en woont er tot aan zijn dood in 1964.

Bouwen in Stijl
In de jaren 20 maakt Rietveld vooral meubels, zoals zijn beroemde Rood-blauwe stoel uit 1919. Hij heeft een werkplaats aan de Adriaen van Ostadelaan. Een compleet woonhuis heeft hij nog niet eerder mogen ontwerpen. Hij maakt het huis samen met Truus helemaal in de stijl van … De Stijl, een kunststroming vernoemd naar het in 1917 opgerichte tijdschrift over moderne kunst. Kenmerkend in het ontwerp zijn de vloeiende overgangen van binnen naar buiten, de strakke horizontale en verticale lijnen en natuurlijk het gebruik van primaire kleuren, naast wit, grijs en zwart.

Waterlinieweg, uitzicht weg
Het Rietveld Schröderhuis staat na oplevering in 1924 nog aan de rand van Utrecht: aan de overkant is niets anders dan een uitgestrekte woestenij, de Johannapolder. Het prachtige uitzicht speelt een belangrijke rol in het ontwerp. Zelfs zo belangrijk, dat Truus Schröder begin jaren ’30 de grond tegenover het huis koopt toen dat beschikbaar kwam. Gerrit en Truus ontwerpen daarvoor een blok met vier stadsvilla’s en een blok met vier appartementen. Het heet nu Erasmuslaan. Als in de jaren ’60 de vierbaans rijksweg 22 (de latere Waterlinieweg) wordt verhoogd en een noodzakelijk viaduct zo’n beetje in de voortuin aangelegd worden, mag het woonhuis wat Gerrit betreft afgebroken worden. De verbinding tussen binnen en buiten was volgens hem helemaal verdwenen, de crux van het huis. Hij overlijdt in 1964. In 2000 is het Stijlicoon uitgeroepen to UNESCO werelderfgoed.

Meer info: www.rietveldschroderhuis.nl
Locatie: Prins Hendriklaan

Rietveld Schröderhuis in 1925 – Het Utrechts Archief
Tot 1964 was de kruising Prins Hendriklaan met de Rijksweg 22 (aangelegd in 1942), nog gelijkvloers. Omdat het autoverkeer drukker werd en de kruising gevaarlijker, besloot men de Rijksweg te verhogen zodat fietsers ongehinderd door een viaduct naar de polder konden. Links de voorgevel van het Rietveld Schröderhuis – Het Utrechts Archief
Om het eeuwfeest te markeren planten nazaten van Truus Schröder in bijzijn van de locoburgemeester een nieuwe wilg op de plek waar 100 jaar geleden Truus zelf een wilg plantte. – Foto: Eric Roeske

Boze burgemeester

Een lange stoet muziekwagens verzamelde zaterdag 11 mei in het Wilhelminapark om vandaar een protesttocht (Rave) door de stad te maken. Organisator Rave Voor De Rafelranden wilde hiermee (luidruchtig) aandacht vragen voor meer vrije cultuur en creatieve broedplaatsen, zoals te lezen op het uitgedeelde manifest. Hun belangrijkste klacht: de stad verliest in snel tempo haar rafelranden door de bouw van nieuwe woonwijken, kantoren en parken.

Geluidsoverlast
Aan het eind van de dag streek een deel van de wagens en deelnemers neer bij de leegstaande schoolpanden langs de Archimedeslaan om een feest te starten dat tot de volgende ochtend duurde. Met als gevolg dat Oost geen oog dicht heeft kunnen doen. Tot in Groenekan was de beat te horen. Overigens laat de organisatie weten “geen invloed te hebben hoe deelnemers hun avond voortzetten”.

Verzamelen in een woonwijk
Burgemeester Sharon Dijksma legt in een raadsbrief uit waarom ze geen einde maakte aan de nachtelijke geluidsoverlast: veiligheid boven nachtrust. Waarom de protesttocht in een woonwijk mocht starten, staat niet vermeld in de brief. Volgens de organisator is dat met de gemeente afgestemd. Die laatste laat weten: “De demonstratieve optocht valt onder het demonstratierecht. Demonstreren is een groot goed in Utrecht en wordt zoveel mogelijk gefaciliteerd. Demonstraties mogen schuren en enige hinder veroorzaken in de stad.” Voor organisatoren van evenementen in het Wilhelminapark een hard gelag: zij moeten sinds de rechterlijke uitspraak inzake het Bierfestival wachten totdat er nieuwe regelgeving komt.

Verzamelpunt Rave Voor De Rafelrand in het Wilhelminapark – Arnoud Wolff

Boekenbeurs

Geef je oude boeken een tweede leven én steun goede doelen. Dat is het idee achter de jaarlijkse Boekenbeurs Utrecht in Het Oude Tolhuys, de 25ste editie alweer. Je kunt de komende zaterdagen boeken inleveren. Vrijwilligers sorteren alles op genre. Op 8 en 9 mei worden de boeken dan per kilo verkocht.

40.000 boeken
Caby Wassenaar is een van de vrijwilligers en legt uit hoe het werkt. “Vandaag is een van de inleverdagen, wie zijn boekenkast opruimt kan overtollige boeken hier kwijt. Vorig jaar kregen we 40.000 boeken binnen, dit jubileumjaar verwachten we dat aantal te overtreffen. We halen eerst de magazines en ernstig beschadigde boeken eruit, die gaan naar het oud papier. De rest sorteren we op 25 genres, zoals Koken, Reizen, Kinderboeken, Engelstalig, Stad Utrecht en Thrillers/Literatuur. De laatste categorie is veruit het grootst, die sorteren we ook op achternaam van de schrijver. Dat zoekt makkelijker tijdens de beurs.”

Kiloknallers
Het concept van Boekenbeurs Utrecht is simpel: de boeken worden per kilo verkocht. Op donderdag, de drukste dag, is de prijs €4 per kilo. De avond ervoor kun je de ‘krenten uit de pap’ scoren, daar komen ook veel handelaren op af. De verkoopprijs is dan hoger, €6 per kilo. “We verwachten een verkoopopbrengst tussen de €20.000 en €30.000,” zegt Caby. Dit geld gaat naar twee goede doelen: Stichting Durf te Dromen, een jongerenproject in Overvecht, en De Geheime Schrijfschool, een initiatief van de Bibliotheek Utrecht. Boeken die overblijven komen via Bababook beschikbaar in o.a. de tweedehands secties van Bol.com en Amazon. Uiteindelijk vindt elk gedoneerd boek dus een nieuwe lezer, ook een goed doel!”

Programma
Woensdag 08 mei 18-22 uur (boeken €6 per kilo)
Donderdag 09 mei 09-17 uur (boeken €4 per kilo)
Locatie: Het Oude Tolhuys
Toegang tot de beurs: €2,50 p.p.
Inleveren boeken: 13 april, 20 april en 4 mei tussen 11:30 en 15:30 uur op de parkeerplaats naast Het Oude Tolhuys.

Organisatie: Lions Utrecht en Leo Club Utrecht.
Lees hier meer over de twee goede doelen.

Vrijwilligers van de Boekenbeurs Utrecht – foto: Arnoud Wolff
Boekenbeurs Utrecht van vorig jaar – foto Lions Utrecht

Trui van Lier Speelkwartier

Op zaterdag 20 april 2024 kreeg de speeltuin in het Wilhelminapark officieel de naam Trui van Lier Speelkwartier. Dit was een initiatief van achternicht Michèle van Lier die een passend eerbetoon zocht voor haar tante Trui van Lier. Die loodste met haar crèche Kindjeshaven 150 Joodse kinderen veilig door de oorlog, een heldendaad!

Opknapronde
De speeltuin gaat na de zomer ook opgeknapt worden met een nieuw thema: Afrikaanse savanne en safari. Zo komen er twee klimtoestellen in de vorm van reusachtige leeuwinnen. Die staan voor Trui en haar steun en toeverlaat in de oorlog Jet Berdenis van Berlekom.

Hart van goud
De nieuwe naam voor de speeltuin is toepasselijk, omdat Trui in de oorlogsjaren graag met de kinderen in het park speelde. Mede dankzij een crowdfunding en een sponsorloop van leerlingen van de nabijgelegen Utrechtse Schoolvereniging kreeg de speeltuin twee sierpoorten met de naam Trui van Lier in gouden letters en een groot gouden hart bovenop. Een spoor van 150 gouden hartjes verbindt de speeltuin met het pand van de voormalige kinderopvang aan de Prins Hendriklaan 4 (nu een ijssalon).

Bloemenmonument
Eerder werden al 3.000 boshyacinten in de vorm van de letters ‘Trui’ in het talud van de Koningslaan geplant, een bloemenmonument. Ieder voorjaar zal haar naam blauw opbloeien, goed zichtbaar vanuit het Wilhelminapark. Bloemen, speeltuin en pad houden als één groot monument de naam Trui van Lier levend.

Lees meer over de crèche Kindjeshaven en bekijk de documentaire.

3.000 bolhyacinten die elk voorjaar de naam Trui laten opbloeien – foto: Arnoud Wolff
Een nieuw gevelbord waar ooit Kindjeshaven zat (nu een ijssalon), onthuld door twee kinderen die de oorlog overleefden: Siny Thuis-Natkiel (1941) en Peter Hein (1939). Rechts op de foto initiatiefnemer Michèle van Lier. Links het bedankbord met alle donateurs en sponsoren – foto: Arnoud Wolff
Sponsorloop door kinderen van de Utrechtse Schoolvereniging – foto: Arnoud Wolff

Het oude Tolsteeg

De Ganssteeg, nu de Gansstraat, was eeuwenlang doorgang tussen stad en platteland. Bij de oude stadspoort van Tolsteeg (nu: Ledig Erf) verzamelden handelaren en ambachtslieden zich in herbergen en veerhuizen voordat ze de poort mochten passeren. Langs de Kromme Rijn stonden graan- en houtzaagmolens (o.a. de Kranenburg), kloosters en lommerrijke buitenplaatsen zoals Soestbergen.

Snelle groei
In de 19de eeuw groeide de bedrijvigheid met de aanleg van het Oosterspoor en de bouw van begraafplaats Soestbergen en de gevangenis (het Luie End). Industriële bedrijven zoals wasserijen (Aurora), asfaltfabrieken (De Utrechtsche), houtverwerkers en machinefabrieken (JansenSutorius) vestigden zich langs de Kromme Rijn en Vaartsche Rijn waarover ze grondstoffen, eindproducten en machines konden aan- en afvoeren. De hoveniers vertrokken en op de oude tuindersgronden kwamen arbeiderswoningen. De stad groeide en slokte Tolsteeg op.

Boek
Peter Sprangers van de Historische Kring Tolsteeg Hoograven (HKTH) vindt het belangrijk om de geschiedenis van dit gebied te bewaren. In zijn nieuwste boek, met veel oude foto’s, kaarten en verhalen, beschrijft hij in detail hoe deze zuidelijke kant van onze wijk uitgroeide van een idyllische buitengebied tot een druk (en vies) industrieterrein. Het boek is verkrijgbaar bij de Utrechtse Boekenbar op de Westerkade of door een mailtje te sturen naar de HKTH: info@hkth.nl Kosten €28,95 voor 165 pagina’s hardcover.

Grote brand in de Utrechtsche Asphaltfabriek langs de Kromme Rijn in 1918 – Foto: Het Utrechts Archief
Boek van Peter Sprengers – Historische Kring Tolsteeg Hoograven