Auteursarchief: Oostkrant

Van Alphenplein

Casper en Simon, beiden acht jaar oud, zijn beste vrienden. Ze wonen bij het Van Alphenplein in Oudwijk Noord. Ze lazen in de vorige krant over Suze en Merijn, en willen graag vertellen over hún buurt.

“Het liefst spelen we met Lego! En op het plein voetballen we, doen we tikkertje of bouwen we hutten. Helaas mogen we van drie bewoners niet in het bosje spelen.” Volgens Simon mag dat ook van de gemeente niet, maar daar is Casper het niet mee eens: “Volgens mij vindt die dat wél goed.” Ook de bomen bij het voetbalveld zijn verboden terrein. “Maar daar spelen we stiekem”, roepen ze eensgezind. Ondanks de strenge ‘pleinbewakers’ zijn ze blij met hun buurt. Simon: “Er wonen hier veel kinderen. We kunnen lekker buitenspelen, want er zijn weinig auto’s.” Casper vindt ook Sint Maarten en Koningsdag leuk: “Dan gaat deze wijk écht helemaal los en zijn er veel mensen op straat.”

Graag minder honden
Zijn er ook verbeterpunten? “Meer gras rondom het veld”, zegt Casper. “Nu ligt er vooral zand en dat wordt modder als het regent.” Simon ergert zich aan de honden die uitgelaten worden: “Die rennen het veldje op en pakken onze bal af. Zo verpesten ze het hele spel. En er ligt echt heel vaak hondenpoep op het veldje, dat is vies!” Casper vult aan: “Er ligt ook veel rommel op het plein. En laatst gooiden de oudere jongens vuurwerk in de prullenbak!” Zeggen ze daar dan iets van? Casper: “Jawel, maar ze luisteren niet.” Als het kon, wat zouden ze de burgemeester vragen om te veranderen? Simon: “Minder honden op het plein.” En Casper: “Minder afval. En een goede plek waar we hutten kunnen bouwen.”

Foto: Michael Kars

Jouw droomspeeltuin?

De populaire speeltuin in het Wilhelminapark heet sinds kort Trui van Lier Speelkwartier, een ode aan de verzetsstrijder die 150 Joodse kinderen veilig door de oorlog leidde. Dankzij crowdfunding in de buurt kreeg de speeltuin twee stoere sierbogen en een herdenkingsbord. Het enthousiasme in de buurt was zo groot, dat er geld over is om nieuwe speeltoestellen toe te voegen. En de kinderen mogen daarover meebeslissen! De ontwerper vraagt daarom om jullie suggesties. Hoe ziet jouw droomspeeltuin eruit? Maandag 13 mei kun je die vertellen in een online meeting (via Teams). Goed om te weten: de speeltuin krijgt het spannende thema Afrikaanse savanne en safari en er komen in ieder geval twee reusachtige leeuwinnen. Die staan voor Trui en Jet, die in de oorlog samen en met grote moed de crèche Kindjeshaven beheerden.

Maandag 13 mei
Tijd: 18:30 – 20:00 uur
Plaats: online (Teams)
Via de whatsappgroep ‘Trui van Lier Speelkwartier’ krijg je 13 mei de link toegestuurd. Meld je hier aan.

Het Trui van Lier Speelkwartier heeft twee stoere sierbogen – foto: Arnoud Wolff

Bevrijdingsverhalen

Wie in Oost de bevrijding heeft meegemaakt, of wie opgroeide in de jaren direct na de oorlog, is van harte welkom in Schwellengrebel op zondag 5 mei. Jolien Hemmes van Stichting Vlam organiseert daar een bijeenkomst om herinneringen aan die bijzondere tijd te delen. Wat gebeurde er op de dag van bevrijding? En in de maanden daarna? Welke verhalen vertelden je (groot)ouders over deze memorabele dag? Deze ochtend is ook een aanrader voor jongere generaties die willen horen over die tijd. Er is ook een foto-expositie over die tijd met beeldmateriaal uit het Utrechts Archief en privé collecties.

Zondag 5 mei 2024
Tijd: 11:00 – 13:00 uur
Locatie: Schwellengrebel
Toegang: gratis

Bevrijders rijden op 7 mei 1945 via Rijksweg 22 (nu: Waterlinieweg) Oost binnen en worden feestelijk ontvangen door bewoners van de Laan van Minsweerd – foto: Het Utrechts Archief

Koningsdag in Oost

Het aftellen naar Koningsdag is begonnen, zaterdag 27 april kleurt Oost oranje! Ook dit jaar zal de grote binnenplaats van de oude Kromhout Kazerne omgetoverd worden tot feestterrein met speeltoestellen, foodtrucks, vrijmarkt en podium. Met deze editie een primeur: Koningsnacht Oost in oranjesfeer op de vrijdag vóór Koningsdag, om alvast in de stemming te komen.

Meer kleedjes, groter terras
Rolf van den Engel van het Oranjecomité Oost is druk bezig met de organisatie. “Koningsdag vergt veel geregel en vooral veel overleg met gemeente, brandweer, gastheer University College, leveranciers, sponsoren etc. Maar we gaan er een mooi feest van maken, voor héél Oost. De overstap naar deze historische binnenplaats is goed bevallen, dus top dat we hier weer terecht kunnen. Het draaiboek is verfijnd en het terrein gaan we nóg slimmer indelen. Zo is het aantal plekken op de vrijmarkt gegroeid van 220 naar 300, dus meer kinderen kunnen hun handelsgeest en oranje-creativiteit kwijt. Op het grind leggen we een groter vlonderterras, dat komt de toegankelijkheid ten goede, ook voor rolstoelen en kinderwagens. En er is ruimte voor acht kramen voor goede doelen en maatschappelijke (buurt)organisaties, zij kunnen zich aanmelden via onze website.”

Koningsnacht Oost
Nieuw dit jaar is de Koningsnacht Oost op de vrijdag voorafgaand aan Koningsdag. Van 18:00 tot 23:00 uur kan de buurt al in de feesttent terecht voor een gezellige borrel met dj. “De tent staat er al, waarom die niet beter benutten? Wie Koningsnacht in de binnenstad te druk vindt kan hier met buurtgenoten alvast in oranjesfeer komen. De bar en de friteskraam zijn open, en de dj die zaterdag gaat draaien is er ook. Dus wie weet, gaan de voetjes vrijdag al van de vloer. Toegang is gratis.”

Help een handje mee
Een Oranjefeest op zo’n groot terrein vergt veel inzet van vrijwilligers. De werving is gestart. “Naast alle professionele beveiligers hebben we in totaal 100 vrijwilligers uit de buurt nodig om alles veilig en gezellig te houden. Denk aan opbouwen en aankleden van het feestterrein, het begeleiden van de kinderoptocht en alle speelattracties, de ontvangst bij de poort en het tappen in een van de horecapunten. Een dienst duurt hooguit twee uur, zo kun je de rest van de dag lekker genieten. Aanmelden graag via vrijwilligers@koningsdagutrechtoost.nl Hopelijk mogen we veel buurtgenoten op die vrijdag en zaterdag begroeten!”

Programma Koningsdag Oost 2024
Vrij 26 april: Koningsnacht Oost 18:00 – 23:00 uur
Zat 27 april: vrijmarkt / optredens 10:00-18:00 uur
Activiteiten zie: www.koningsdagutrechtoost.nl
Locatie: Prins Hendriklaan (Campusplein 1)
Bezorging van de oranjeglossy De Alex start op 13 april.
Aanmelding vrijmarkt is al geopend.

👑 Foto’s ‘Koningsdag 2023’ door Beyondlight.
📸 Meer foto’s vind je hier.
🎬 Bekijk ook de aftermovie 2023.

Vrijmarkt 2023

Upcycle je oude fiets

Sportvereniging Kampong heeft sinds kort een nieuwe buur: Fietshub De Maarschalk, een plek waar wielerclubs verzamelen voor bijvoorbeeld een ritje Heuvelrug of rondje Lek. Werkplaats Cyclehub verricht er reparaties, uitgevoerd door fietsenmakers in opleiding.

Fietsenmakers in de leer
Patrick Kila is leermeester bij Cyclehub, een initiatief van de Tweewieler Academy. “In onze werkplaats begeleiden we leerlingen in de leeftijd van 20 tot 64 jaar, veelal zij-instromers via het UWV of re-integratietrajecten. Ze vertrekken hier met een erkend certificaat. De fietsenbranche zit te springen om vakmensen, ze kunnen overal terecht. Fijn dat we hier leerlingen én fietsers kunnen helpen.”

Heel Utrecht Fietst
De fietsenmakers van Cyclehub knappen ook tweedehands fietsen op en maken ze rijklaar voor Heel Utrecht Fietst. Deze stichting wil zo veel mogelijk Utrechters laten fietsen, ook stadsgenoten met een kleine beurs. Houders van een U-pas kunnen hier voor 30 euro een tweedehands fiets kopen. “Oost is daarom van harte welkom om een ongebruikte fiets of werkende fietsonderdelen te doneren. Onze leerlingen maken er weer een soepel draaiende tweewieler van. We zijn open maandag t/m vrijdag van 09:00 tot 17:00 uur (zaterdag tot 16:00 uur).”

Locatie: google maps
Meer info: www.heelutrechtfietst.nl
Auteur: Sandra Röling

Leermeester Patrick (rechts) en vaste medewerker Yari – foto: Sandra Röling

Maliebaanstation

Oosterspoorlijn
De Hollandse IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) opende op 10 juni 1874 op de Oosterspoorlijn Hilversum – Lunetten een station aan de landelijke oostkant van Utrecht, het Maliebaanstation. Aanvankelijk had HIJSM de Oosterspoorlijn gepland over de singel en dwars door het Zocherpark, maar dat ging na protesten van burgers en gemeenteraad niet door. Wel moesten voor de nieuwe locatie hoveniers en buitenhuizen plaats maken. In de beginjaren maakte ook concurrent Staatsspoorwegen gebruik van het Maliebaanstation o.a. als verbinding tussen haar zuidelijke en noordelijke netwerk. Het werd ook opstapplaats voor de trein naar Brussel en Parijs. Het Maliebaanstation kreeg internationale grandeur!

Teloorgang
Het Maliebaanstation werd al snel minder druk toen de HIJSM in 1885 een halte op de Biltstraat opende, waardoor reizigers makkelijk konden overstappen op de populaire paardentram van en naar Zeist / De Bilt. Ook de klandizie van de Staatsspoorwegen verdween na de fusie in 1890 met NRS (Nederlandsche Rhijnspoorweg), de latere NS. Deze nieuwe combinatie investeerde fors in het station aan de westkant van de stad, het latere Utrecht C.S. De genadeklap voor het passagiersvervoer kwam in 1907 met het opheffen van de Utrechtse paardentram die op het voorplein een grote halte en stallen had.

Zwarte bladzijde
In de oorlog kreeg het station tijdelijk een militaire functie o.a. voor transport van Duitse verlofgangers. Zwarte bladzijde in de geschiedenis zijn de twee treinen waarmee in 1942 honderden Utrechtse Joden zijn gedeporteerd. Over de oorlogsjaren is in het Spoorwegmuseum (geopend in 1953) een speciale afdeling ‘Beladen Trein’ ingericht.

Petje af
Na de oorlog zat in het station het Bureau Van Gevonden Goederen van de spoorwegen met bijvoorbeeld meer dan 50.000 (nooit opgehaalde) petten en hoeden in de opslag. Overigens was de paraplu het meest vergeten voorwerp.

Sinds 1953 doet het station dienst als Spoorwegmuseum.

Maliebaanstation in 1880 – Foto: Collectie Spoorwegmuseum
Postbesteller, bokkenkar en een paardenrijtuig van vervoerder Van Gend & Loos in 1895 – Het Utrechts Archief
Halte Biltstraat, opgewaardeerd in 1908 – Het Utrechts Archief
Na de oorlog fungeerde het ongebruikte station als Bureau Van Gevonden Goederen
De ijzeren luchtbrug voor voetgangers tussen Bolstraat en Eerste Baanstraat, gebouwd in 1900 en – onder zwaar buurtprotest – afgebroken in 1967 – Het Utrechts Archief
Schoolplaat met sfeerbeeld – Collectie Spoorwegmuseum @1880

Rechtstreex naar Mint

Koop je liever groenten, zuivel en andere etenswaren direct van de lokale boer? Dan kun je vanaf nu terecht bij Café Mint. Gastvrouw Joeke werkt sinds kort samen met het collectief Rechtstreex. In de webshop bestel je doordeweeks eenvoudig (verse) streekproducten, die je vervolgens op donderdag afhaalt in Café Mint. Zo bouw je mee aan een lokale voedselketen.

Breed assortiment
Rechtstreex is opgericht in Rotterdam en breidt nu uit naar onze stad. Het biedt producten van boeren, telers en makers die binnen een straal van 50 km rond de stad werken. Het assortiment is breed: naast groente, kruiden, fruit, brood en zuivel, ook jam, allerhande broodbeleg en zoetigheden. Nu komt nog veel uit Rotterdam, maar het collectief vult de schappen nu met Utrechtse aanbieders. Je kunt ook receptboxen en wekelijkse groentepakketten bestellen.

Gezond en gezellig
Joeke legt uit waarom ze graag met Rechtstreex samenwerkt: “Ik koop zelf al zoveel mogelijk lokaal, dat schept een band. Hun focus is transparantie, je kunt van elk product zien waar het vandaan komt en wie het gemaakt heeft. Eten krijgt weer een gezicht, ook dat spreekt me aan. Het vaste afhaalmoment op de donderdag is gezellig, bewoners uit de buurt ontmoeten elkaar, en dat past goed bij Café Mint als onderdeel van ontmoetingscentrum De Wilg. Samen maken we van de donderdag een klein feestje met af en toe een proeverij. En binnenkort gaan we ook met klanten langs een aantal lokale boeren en makers om kennis te maken.”

Locatie: Café Mint (Mecklenburglaan 3-5)
Meer info op www.rechtstreex.nl

Joeke van Café Mint werkt samen met Rechtstreex – foto: Arnoud Wolff

Infomarkt in Galgenwaard

De Maarschalkerweerd gaat op de schop. In het parkachtige gebied rondom Stadion Galgenwaard komt meer ruimte voor wonen, werken en sport. Op dinsdag 16 april is er een informatiemarkt waar je een update krijgt van alle 14 (!) deelprojecten, zoals uitbreiding van het stadion, herindeling van de sportvelden van Kampong en herstel van de oude Damsluisbrug. De plannen hebben gevolgen voor verenigingen en ondernemers in het gebied, en ook voor bewoners uit de buurt die er graag wandelen en sporten. Een unieke en wellicht laatste kans om je zorgen en suggesties te delen met alle betrokken projectleiders van de gemeente.

Programma
Dinsdag 16 april
Tijd: 16:30 – 19:30 uur (inloop)
Locatie: Stadion Galgenwaard 2de etage
Toegang: gratis, aanmelden niet nodig
Klik hier voor de formele uitnodiging en hier voor het overzicht van alle 14 deelprojecten.

Oude en nieuwe projecten in de Maarschalkerweerd
Eerste ontwerp Stadion Galgenwaard en omgeving – Bron: Mecanoo

De Apenrots

Herman de Waal is de ontwikkelaar van Rijnsweerd-Zuid, een woonwijk die eind jaren 70 is gebouwd vanuit een antroposofische gedachte, zie de originele brochure. Hij liet er door architect Ton Alberts ook een woonhuis voor zijn eigen familie bouwen op de Johan Buziaulaan 15-19. Het bureau Alberts en Van Huut heeft later een aantal spraakmakende antroposofische gebouwen gemaakt, zoals het hoofdkantoor van de NMB Bank in Amsterdam Bijlmer in 1987.

Organische bouw
Vanwege de organische vorm kreeg het woonhuis eerst de bijnaam Zandkasteel, later de Apenrots. Dochter Rosanne de Waal vertelde dat architect Ton Alberts (1927-1999) en haar vader eerst een model (1:50) van klei boetseerden, om vervolgens met de metselaars in het werk tot de definitieve vorm te komen. ‘Het huis groeit als het ware uit de grond en opent zich als een lotusbloem naar de zon’, aldus Herman de Waal. In 2001 is het huis afgedekt met titanium, omdat de bakstenen teveel water opzogen en gingen lekken. Nog altijd woont er familie in het huis. In 2024 is het woonhuis aangemerkt als jong monument.

Het huis net na de bouw in 1980 – foto: Het Utrechts Archief
Het kleimodel
Herman de Waal. De Apenrots werd in 2021 met titanium afgedekt. Foto: Michael Kars
Interieur in jaren 80 – foto: Het Utrechts Archief
Bureau Alberts en Van Huut bouwde in 1987 het nieuwe organische hoofdkantoor van de NMB (later ING) in Amsterdam Bijlmer – Foto: Nationaal Archief

De ALEX 2024

Traditiegetrouw maakt het Oranjecomité Oost een glanzend magazine, de ALEX. Een feestelijke uitgave met verhalen over de wijk en het volledige programma van Koningsdag Oost. Deze editie is er een met toekomst! Mede mogelijk gemaakt door ondernemers met hart voor onze wijk. De ALEX wordt huis aan huis verspreid in Rijnsweerd, Oudwijk, Wilhelminapark en Schildersbuurt. Heb je een Nee-Nee sticker, of woon je buiten het verspreidingsgebied? Lees dan de ALEX online!

Team ALEX 2024 – foto: Arnoud Wolff