Categoriearchief: nieuws

Praot Utregs met me!

Twee ondernemers in Oudwijk bedachten een ludieke actie voor het goede doel: een uniek T-shirt met Praot Utregs met me, en dat in meerdere talen. Ze vragen aandacht voor het buurtgevoel in Oost, met name in de winkels. Het T-shirt is in alle maten te koop in de winkel van Langerak. Vanaf 25 november zijn ook de hoodies verkrijgbaar.

We blijven graag een buurtwinkel
“We krijgen steeds vaker internationale klanten in de winkel die gelijk in het Engels beginnen te ratelen, of in Spaans, Duits of laatst zelfs Grieks”, vertelt Willem Langerak van de gelijknamige ijzerwarenwinkel op de Burgemeester Reigerstraat. “We doen natuurlijk ons best om iedereen te helpen, maar Oost is geen wereldstad waar personeel moeiteloos zes talen spreekt. Voor een goed en persoonlijk advies maken we graag een praatje, liefst in begrijpelijke taal. We blijven graag een buurtwinkel.”

Shirt met buurtboodschap
Jordy heeft een textieldrukkerij aan de Oudwijkerdwarsstraat, Utrecht Promotions, en levert bedrukte en geborduurde kleding, bijvoorbeeld aan sportclubs, bedrijven en studentenverenigingen. “Willem wilde graag op een grappige manier iets doen met dat taalgedoe, zo ontstond het idee van een T-shirt met opdruk, een buurtboodschap. Wij sponsoren al jaren een wagonnetje van de wintertrein in de etalage van Langerak. Daarom bedachten we samen: de kledingomzet na aftrek (druk)kosten wordt toegevoegd aan de opbrengst van het wintertreintje en gaat straks – net als vorig jaar – geheel naar het goede doel Villa Joep.

Verkoopinfo
Sint en kerstman opgelet: shirts en hoodies zijn (in beperkte oplage) te koop in de winkel van Langerak IJzerwaren. Unisex donkerblauwe longsleeve T-shirts in de maten S t/m XXL voor €19,95. T-shirts met korte mouwen in de maten S t/m XXL en kindershirts in de maten 92/98 t/m 152/158 voor €14,95. Hoodies in de maten S t/m 3XL voor €29,95.

Behlaver T-shirts hoodies met de quote Praot Utregs met me – foto: Arnoud Wolff
De ondernemers Willem Langerak en Jordy Bakker van textieldrukkerij Utrecht Promotions op de Oudwijkerdwarsstraat. Ze tonen het T-shirt met buurtboodschap Praot Utregs met me – foto: Arnoud Wolff
Elk jaar rijdt in de etalage van Langerak IJzerwaren een treintje waarvan de wagonnetjes gesponsord worden door lokale ondernemers. De opbrengst gaat naar Villa Joep – foto: Michael Kars

Wandkleed vol verhalen

Wie graag samen een groot wandkleed wil maken van schapenwol, is van harte welkom in De Buitenkamer. Barbara del Court König van AllOne is initiatiefnemer van dit project met de naam Our Stories. “Het wandkleed verbeeldt straks persoonlijke verhalen van de deelnemers van De Buitenkamer. Vanaf maart wil ik het als tentoonstelling laten rondreizen door de stad. Wil je de komende weken ook bijdragen aan het wandkleed? Kom naar dit prachtige, monumentale pand in het wandelpark achter het provinciegebouw. Dan gaan we samen aan de slag.”

De Buitenkamer
Volgens Annette van Herk en Sandra Muijs, de initiatiefnemers van De Buitenkamer, past Our Stories perfect bij hun filosofie. “We bieden je de ruimte om je drukke hoofd leeg te maken door alleen, of samen met anderen, lekker met natuurlijke materialen als wol aan de slag te gaan. Uit je hoofd, in je hart en met je handen is onze missie. Een plek voor wie wil loskomen van computer, telefoon en dagelijkse hectiek. Minder bovenkamer, meer buitenkamer. In dit goed verscholen, groene buitengebied van Oost gaat dat (bijna) vanzelf.”

Achter het hoge witte provinciehuis in Rijnsweerd loopt een eeuwenoude dijkweg: de Oostbroekselaan. De Buitenkamer zit in het monumentale pand van de vroegere opleiding Veeartsenij (Diergeneeskunde), aan het einde van de weg.
Meer info: www.debuitenkamer-utrecht.nl

Barbara del Court König en Sandra Muijs – Foto: Anette van Herk

Monument voor Dr. Max

In de Tweede Wereldoorlog jaagde de spijkerharde Sicherheitsdienst (SD) op verzetsmensen en politieke tegenstanders van nazi-Duitsland. De SD ging letterlijk over lijken, berucht was de kelder annex martelkamer onder haar kantoor op Maliebaan 74. Eén verzetsstrijder kregen ze al die jaren maar niet te pakken, ene Dr. Max, leider van het Utrechtse en landelijk verzet, o.a. organisator van de grote spoorwegstaking in 1944 en verspreider van verzetskrant Vrij Nederland. Pas tegen het einde van de oorlog viel het kwartje: Dr. Max bleek al die jaren pal naast de SD te wonen, op Maliebaan 72Bis. Ze heette Marie Anne Tellegen, tot groot ongeloof van de SD, want … kon een prominente, succesvolle verzetsleider ook een vrouw zijn??? Hun buurvrouw bovendien? De letters M en A verwezen naar haar voornaam, de X stond voor ‘onbekend’. Dr. Max, de grote onbekende, in ieder geval voor de bezetter.

Bloemenmonument
Vrijdag 22 november om 15:00 uur zullen in de Maliebaan tegenover het oude woonhuis van Marie Anne 2.700 ecologische bollen (Narcissus Yetfire, geel met oranje kroon) geplant worden als bloemenmonument, zoals eerder voor de Utrechtse verzetsstrijders Trui van Lier (in het Wilhelminapark) en Truus van Lier (bij de Singel).

Wie was Dr. Max?
Marie Anne Tellegen (1893 – 1976) woonde in een bovenwoning aan de Maliebaan. Ze was de rechterhand van burgemeester Van Pelkwijk. Toen die in 1942 door de bezetter gedwongen werd om af te treden, hield ook zij het voor gezien. Ze was een uitmuntend regelaar en netwerker en werd de onderburgemeester van Utrecht genoemd. Van die kwaliteiten profiteerde het verzet, zowel lokaal als landelijk. Zo zorgde ze voor papier en inkt voor de illegale drukkerij van Vrij Nederland aan de Maliebaan, en regelde ze ook de verspreiding van deze illegale verzetskrant, een zeer riskante job. In 1944 zette ze een landelijk, klandestien netwerk op om 30.000 stakende spoorarbeiders en hun gezinnen van geld, bonnen en voedsel te voorzien. Dat ze voor een verzetsstrijder op de gevaarlijkste plek denkbaar woonde, pal naast de beruchte Sicherheitsdienst, zag ze juist als voordeel: “Hoe dichter bij de vijand, hoe veiliger.” Na de oorlog werden haar inzet, grote moed en leiderschap beloond met de belangrijke post Directeur van het Kabinet der Koningin, eerst voor Wilhelmina, later voor Juliana.

Bekijk ook de documentaire over Dr. Max.

Aanleg bloemenmonument Maliebaan – foto: Arnoud Wolff
Marie Anne Tellegen aan het werk op het stadhuis rond 1936 – Het Utrechts Archief
Links vrouw met fiets bij nr 72, daarnaast het kantoor van de Sicherheitsdienst op nr 74 (met vlaggen) – Het Utrechts Archief

Lichtjestocht

Loop op 13 december mee met de Lichtjestocht in Oost, de negende editie. De sfeervolle wandeling start met koorzang in de Holy Trinity Church in Oudwijk en slingert vervolgens via het Wilhelminapark door de Schildersbuurt. Ruim 2.000 waxinelichtjes markeren de route. Onderweg zingen koren kerstliederen en spelen acteurs scènes uit het kerstverhaal. De deelnemers kunnen Maria met haar kindeke zelfs in levenden lijve bewonderen in de kerststal van de Aloysiuskerk! De tocht sluit af in de gezellige herberg op het plein van De Wilg met eten, drinken, vuur en muziek.

[i] Vrijdag 13 december 18:00 – 20:00 uur
Startpunt: Engelse kerk aan Van Limburg Stirumplein
Eindpunt: Herberg De Wilg
Meer info: www.delichtjestocht.nl

Scenes uit Kerstverhaal – Foto: Nelleke Poorthuis
Koorzang onderweg – Foto: Nelleke Poorthuis
Routekaart

Uithof wil een buurthuis

Het Utrecht Sciencepark – in de volksmond De Uithof – is officieel de 14de buurt van Oost. Hier doen 30.000 slimme koppen dagelijks onderzoek naar een gezonde, duurzame samenleving. Life Sciences noemen ze dat. Aan de hogeschool en universiteit studeren nog eens 55.000 studenten, waarvan 4.000 in vier hoge flats op het terrein wonen. Opvallend: met het welzijn van die bewoners gaat het verre van goed. Uit onderzoek blijkt dat 44% (!) kampt met eenzaamheid, angst en depressie. Terwijl de missie van het wetenschapspark juist luidt: Samen naar een gezonde, duurzame toekomst. Samen, maar zónder de bewoners?

Ongezonde buurt
Waarom staat de leefbaarheid in deze buurt zo onder druk? De Uithof is vanaf de jaren 60 gebouwd op private grond, de gemeente heeft er weinig te vertellen. Onder de vlag Utrecht Science Park is een internationaal gerenommeerd wetenschapspark ontstaan, waar universiteit, ziekenhuis en bedrijfsleven nauw samenwerken. Het park telt inmiddels ook duizenden bewoners, maar er is weinig aandacht voor hun welzijn. Vooral in de avonden en het weekend bruist dit stukje Utrecht van geen kant. Zo mogen bewoners omwille van orde en veiligheid niks in de buitenruimte organiseren (straatfeest of EK-wedstrijd kijken). Ook is er geen buurthuis waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en samen activiteiten organiseren. Het park wordt gerund als bedrijventerrein en niet als een (leefbare) woonbuurt.

Freiraum, supermarkt en inspraak
De besturen van de vier woonflats luiden daarom de noodklok: ze willen meer inspraak en zeggenschap over hun leefomgeving. Een lang gekoesterde wens is een eigen buurthuis, een Freiraum, dat de hele week open is voor bewoners. Als locatie hebben ze het al twee jaar leegstaande Primera-pand op het oog, zo schrijven ze in een oproep aan gemeente en Science Park. Daarnaast willen ze ook een grotere supermarkt, een pakketpunt, betere straatverlichting en vooral meer inspraak. Ze krijgen daarbij steun van de gemeenteraad die op 14 november het stadsbestuur en Science Park opriep (motie 492) om met bewoners van de Uithof om tafel te gaan, een belangrijke eerste stap naar een gezonde toekomst.

De woonbesturen van de studentenflats Casa Confetti, Bisschoppen, Cambridgelaan en De Johanna trekken vanaf nu gezamenlijk op om de leefbaarheid op het Sciencepark te verbeteren – foto: Arnoud Wolff
Onthulling informatiebord over de historie van De Uithof (2020). In 2018 kreeg deze buurt officieel de naam Utrecht Science Park – foto: Arnoud Wolff

Verbouwing oude school

Het leegstaande schoolgebouw aan de Rubenslaan krijgt een nieuwe huurder, het Kromme Rijn College dat even verderop haar hoofdlocatie heeft. Zij gaat het kenmerkende jaren 50 pand duurzaam opknappen en gereedmaken voor haar prikkelarme onderwijs. De verbouwing start in mei 2025, zie wijkbericht. Bekijk ook het ontwerp met uitleg van de Utrechtse architect EVA.

Buurtprotest tegen sloop
Het pand is eind jaren 50 gebouwd voor ULO (Uitgebreid Lager Onderwijs) voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen. Nadien hebben hier meerdere onderwijsvormen gezeten. De afgelopen 15 jaar stond het inmiddels lege schoolgebouw echter te verpieteren. Buurtbewoners werkten plannen uit om er woningen in te maken, maar de gemeente hield vast aan de onderwijsbestemming. Toen de wethouder in 2020 zelfs sloopplannen ontvouwde, richtten bewoners het Actiecomité Rubenslaan op ter behoud van dit beeldbepalende erfgoed. Met succes, want in 2021 werden de sloopplannen ingetrokken.

Meer informatie over deze typische naoorlogse Krommerijnwijk vind je in het lezenswaardige rapport uit 2006 gemaakt in opdracht van de Afdeling Erfgoed van de gemeente Utrecht.

Prikkelvrij onderwijs
Het Kromme Rijn College heeft haar hoofdgebouw aan de Kranenburgerweg 20 op een steenworp afstand van deze locatie. Ze biedt onderwijs en ondersteuning aan kinderen die extra aandacht en specialistische begeleiding behoeven. Aan de Rubenslaan wil ze haar i-LaB! concept vestigen dat nu tijdelijk op de Ramsesdreef zit. Deze onderwijsvorm biedt kinderen (vanaf groep 8) extra rust, ruimte en regelmaat in speciale prikkelvrije zones. Van daaruit kunnen leerlingen doorstromen naar regulier voortgezet onderwijs.

Impressie schoolgebouw na verbouwing – bron: EVA Architecten
Het veelbesproken leegstaande schoolgebouw in de Krommerijnwijk
Buurtprotest in 2020 met spandoek op het hek van de tegenover gelegen Kohnstammschool – Foto Het Utrechts Archief

Actie voor Voedselbank Oost

St Maarten is de avond waarop kinderen langs de deuren gaan en al zingend om snoep ‘bedelen’. Maar kinderen van basisschool Stepping Stones (Notebomenlaan) besloten die dag de beschermheilige van onze stad te eren door … te geven! Ze hadden met een grote St Maarten inzamelactie etenswaren ingezameld. Maar liefst 16 kratten vol! Die leverden ze af bij Voedselbank Oost. Coördinator Walter Kronenburg nam de donatie dankbaar in ontvangst. “Hier kunnen we weken mee vooruit.”

Logistieke organisatie
Voedselbank Oost zit in de garage van het witte Rode Kruisgebouw aan de Koningsweg, bij het begin van Park Oosterspoorbaan. Een groep van ruim 20 vrijwilligers zorgt dat 45 zogenoemde deelnemers (wijkgenoten die het financieel te zwaar hebben) hier elke week een voedselpakket kunnen ophalen. Walter coördineert de uitgifte. “Het is een hele logistieke organisatie om de tassen te vullen. Houdbare producten kun je opslaan, versproducten als groente, vlees en fruit niet. En we houden rekening met allergieën, gezinssamenstelling en waar mogelijk met persoonlijke voorkeuren. Je kunt niet zomaar deelnemen, we hebben professionals die je financiële situatie beoordelen, ook als je al deelnemer bent. We hebben daardoor veel persoonlijk contact met onze deelnemers, met als voordeel dat we ook wat maatwerk kunnen leveren. Maar Voedselbank Oost is geen supermarkt, we kunnen alleen geven wat we binnenkrijgen. Daarom is deze donatie van de kinderen zo waardevol: we hebben weer veel te kiezen.”

Wil je ook doneren (geld of etenswaren), of wil je als vrijwilliger helpen? Bel of app Walter via 06-40663706 of mail.

Leerlingenraad Stepping Stones (Elliot uit groep 6, Léandre uit groep 8, Lucas uit groep 7, Aura uit groep 8 en Ines uit groep 8) met daarachter voedselbank coördinator Walter Kronenburg – foto: Arnoud Wolff

Plannen groter stadion

De stad groeit hard en daarom zoekt de gemeente ruimte voor woningen, kantoren en recreatie. Bijvoorbeeld rondom het stadion, de Galgenwaard. Architectenbureau Mecanoo heeft in opdracht van de gemeente een voorlopig plan uitgewerkt. Wat staat er te gebeuren?

Tankstation verdwijnt
Het tankstation (BP) verdwijnt als over enkele jaren het huurcontract afloopt. De afrit kan daarna strakker langs de Waterlinieweg lopen en dat levert ruimte op. Daarnaast heeft FC Utrecht onlangs het stadion gekocht, samen met een projectontwikkelaar. Sloop van het oude Van Lanschotgebouw op de hoek van het stadion komt daarmee dichterbij. Ook dat levert ruimte op. En als parkeren straks onder de grond kan, komt er nog meer ruimte vrij.

Nieuw plein
Resteert de vraag: hoe gaat de vrijkomende ruimte ingevuld worden? Mecanoo heeft een visie Stadionpark Galgenwaard gemaakt. Dat voorziet in nieuwe flats (500 tot 1000 woningen met uitzicht op het veld), kantoortorens, extra (top)sportfaciliteiten en – als het aan FC Utrecht ligt – meer toeschouwers die wedstrijden kunnen bekijken, nu 24.000, straks 29.000. Eyecatcher wordt een nieuw plein tussen stadion en Waterlinieweg. Thijs van Es grapte al dat FC Utrecht daar het winnen van de Champions League kan vieren. De visie is verder uitgewerkt door het bureau MVSA Architects en eind oktober 2024 gepresenteerd.

Zorgen om groen
Bewoners in de nabij gelegen buurten hebben al aangegeven zorgen te hebben over toenemend autoverkeer en hogere parkeerdruk (vooral op wedstrijddagen) als hier meer mensen gaan wonen, werken en recreëren. Daarnaast ligt Galgenwaard aan de oever van het Krommerijnpark. De plannen voorzien in bruggen over het water om het stadion en de aan de overkant gelegen sportvelden te verbinden. Natuurliefhebbers en bezoekers van het park hebben zorgen dat deze uitbreiding ten koste gaat van het groen en de biodiversiteit.

Gepresenteerd ontwerp Stadion Galgenwaard en omgeving – copyright MVSA Architects

Lezing: muurkunst in Oost

Kunstwerken aan de gevels van Oost vertellen ons verhalen over het verleden. Schilderingen, gedichten, tegeltableaus, ornamenten … wie heeft ze gemaakt en waarom? Voor zijn boek Muurkunst in Utrecht fotografeerde buurtgenoot Joost van Waert álle muurkunst in de stad. Monnikenwerk! Vrijdag 29 november komt hij daarover vertellen met uiteraard speciale aandacht voor de inmiddels 220 (!) muurkunstwerken in Oost.

Cultuurhistorisch Café
Vrijdag 29 november 16:30 uur (inloop 16:15)
Toegang gratis (bar open na afloop)
Locatie: De Wilg (Mecklenburglaan 3-5)
Organisatie: Oost Voor Elkaar

Het maandelijkse Cultuurhistorische Café wordt elke laatste vrijdag van de maand georganiseerd door de wijkcoöperatie Oost Voor Elkaar in ontmoetingscentrum De Wilg. Een prachtige locatie, want dit voormalige schoolpand, gebouwd in Amsterdamse Stijl, heeft zélf een spraakmakende historie.

Joost van Waert schreef een boek over muurkunst in Utrecht – foto: Arnoud Wolff

Energieteam Oost

Utrecht draait in 2050 de gaskraan dicht zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs. Hoe gaan we straks onze woningen aardgasvrij verwarmen? Zowel gemeente als bewoners maken daarvoor plannen.

Energieteam Oost
In 2010 is een vereniging opgericht door Utrechters die kennis over energie willen delen, onafhankelijk van de overheid: Energie-U. Wijkgenoot Paul van Seters is sinds 2016 voorzitter. “Wij vinden dat bewoners zeggenschap moeten hebben over hun energie. Stadsverwarming is té belangrijk om aan Eneco over te laten, een commerciële partij die bovendien in Japanse handen is. Alternatieven moeten een eerlijke kans krijgen. Onze ervaringsdeskundige leden – energieambassadeurs genoemd – delen kennis via nieuwsbrieven, workshops en webinars. In onze wijk hebben we samen met de wijkcoöperatie Oost voor Elkaar het Energieteam Oost gevormd. Voor en door bewoners. We organiseren geregeld Energiecafés. Kom langs, of neem via info@oostvoorelkaar.nl contact met ons op”

Spreekuur Gemeente
Yvette de Jong is vanuit de gemeente aanspreekpunt voor bewoners en ondernemers in Oudwijk en Wilhelminapark die vragen hebben over energie besparen en aardgasvrij verwarmen. Ze helpt behalve huiseigenaren ook huurders, omdat die een (wettelijke) stem gaan krijgen bij de keuze voor alternatieve energiebronnen. Een adviesbureau heeft onder toeziend oog van een groep wijkbewoners onderzocht welke alternatieve warmtebronnen technisch en financieel haalbaar zijn voor Oost. De resultaten presenteren we binnenkort. Elke tweede donderdag van de maand hou ik spreekuur (10:00-12:00 uur) in Podium Oost, aanmelden is niet nodig. Je kunt me ook via aardgasvrij@utrecht.nl vragen stellen.”

Meer informatie
Oost Aardgasvrij: projectpagina (gemeente)
Tips duurzaam wonen: Jouw Huis Slimmer

Energieteam Oost, een samenwerking van de bewonersorganisaties Energie-U en wijkcoöperatie Oost voor Elkaar – foto: Arnoud Wolff
Yvette de Jong houdt elke tweede donderdag van de maand spreekuur in Podium Oost – foto: Arnoud Wolff
Groep bewoners die kritisch heeft meegekeken met het onderzoek naar alternatieve warmtebronnen – foto: Arnoud Wolff
Huidige warmtenet van Eneco in Oost