Wil je duurzaam boodschappen doen, maar heb je geen zin om een biowinkel te bezoeken? Dan komt de rijdende buurtwinkel LOOS naar je toe! Het busje vol verse en biologische noten, muesli, kruiden, koffiebonen, olijfolie, pasta en rijst stopt in je straat. Wel zo makkelijk. Gezellig ook, want je ontmoet buren die net als jij willen shoppen zonder (plastic) verpakkingen.

Bakfiets werd busje
De jonge ondernemers Laurens en Jiske begonnen zo’n vier jaar geleden met een bakfiets. “We reden door de stad om op vaste haltes verse en biologische kruidenierswaren te verkopen. Dat sloeg aan, het aantal haltes groeide en het assortiment breidde uit met bijvoorbeeld limonadesiroop en huishoudmiddelen als wasmiddelen en vloeibare handzeep. Onze iconische bakfiets hebben we ingeruild voor een busje.”

Duurzaam, niet duur
Laurens en Jiske leggen graag uit hoe LOOS werkt: via onze website kan je een tijdafspraak maken bij een halte in je buurt. Neem je eigen flessen, potjes of zakken mee en tap bij de bus de gewenste hoeveelheden af. Onze prijzen liggen 15-20% lager dan bijvoorbeeld Ekoplaza. Duurzaam hoeft dus niet duur te zijn!”

Nieuwe halte aanvragen
Loos heeft in de stad inmiddels vijf vaste haltes plus de winkel op de Burg. Reigerstraat. Maar Laurens en Jiske willen graag groeien. “Als er nog geen halte bij jou in de buurt zit, dan kun je via onze website een suggestie doen voor een nieuwe, bijvoorbeeld op een pleintje of een brede stoep bij jou in de buurt. We vragen je geen minimumorder of zoiets. Het is natuurlijk wel leuk als je een beetje reuring maakt bij buren dat er een nieuwe halte is, hoewel mensen meestal bij het zien van ons vrolijke busje uit nieuwsgierigheid vanzelf naar buiten komen.”

Familie van Puur & Loos
De bedrijfsnaam LOOS klinkt bekend in Oost, op de Burgemeester Reigerstraat zit een gelijknamig winkel, Puur & Loos. Familie? “Ja, net als Een Pure Nootzaak, een marktkraam waar je verse en biologische noten kunt kopen. We werken samen bij inkoop, communicatie en vooral het uitdragen van de duurzame boodschap: winkel zonder plastic verpakkingen.”

Meer info en afspraak maken: https://loosutrecht.nl/

Bewoners van het 150 jaar oude Oudwijckhofje (uitsluitend alleenstaande vrouwen) willen graag duurzaam wonen. Ze krijgen hulp van Energieteam Oost, een groep ervaren buurtgenoten die weten hoe je dit soort oude, tochtige huisjes verduurzaamt.

Jurriaan Cals is lid van Energieteam Oost: “We willen Oost een stem geven bij het aardgasvrij maken van woningen. Laat niet alles door de gemeente of Eneco dicteren! We staan eigenaren en huurders bij met praktische raad en daad. Onze vrijwilligers – we noemen ze energieambassadeurs – hebben veel ervaring en helpen graag.”

Gratis verduurzamingsplan
Bij dit hofje was de eerste stap praktisch: kieren afplakken, radiatorfolie aanbrengen, cv zuiniger afstellen en gloeilampen vervangen door led. Maar een héél hofje aardgasvrij maken, een rijksmonument bovendien? Volgens Jurriaan vergt dat grotere ingrepen zoals dubbel glas en isolatie van vloer, muren en het dak. “We gaan daarom ook een verduurzamingsplan maken – gratis – waarmee huurders met het stichtingsbestuur om tafel kunnen.”

Zuster Gabriëla
Dat een duurzaam hofje mogelijk is, laat zuster Gabriëla zien. Een leven lang woonde de non zonder kuren in een streng klooster, maar toen ze hier een hoekwoning betrok werd ze ziek van de koude tocht. Vrienden isoleerden haar huisje en sindsdien woont ze naar tevredenheid. “Ik gun de andere hofdames ook meer comfort en lagere stookkosten, fijn dat de energieambassadeurs ons komen helpen.”

Over het Oudwijckhofje
Het Oudwijckhofje ligt aan de Oudwijkerveldstraat. De kleine, charmante woningen zijn in 1873 gebouwd voor fatsoenlijke, protestantse weduwen. Sinds de uitbreiding in 1936 telt het hofje 33 woningen. Nog altijd mogen hier slechts alleenstaande vrouwen wonen, hoewel geloof, leeftijd en leefstijl minder van belang zijn. Wél zijn de huren al 150 jaar (heel) sociaal. Sinds 2001 is het een rijksmonument.
[i] www.stichtinghetoudwijckhofje.nl

De verpakkingsvrije kruidenier op de Burgemeester Reigerstraat Puur & Loos bestaat een jaar, gefeliciteerd! En ze gaan door, want de loop zit er al goed in, zo vertelt Daan van Veen, het vaste gezicht van de winkel. “Klanten zijn inmiddels gewend om zelf potten, flessen en bakjes mee te nemen. Ze tappen af wat ze nodig hebben, altijd vers en bio, zónder plastic verpakkingsmaterialen te gebruiken. We krijgen veel positieve reacties en verwelkomen een groeiend aantal terugkerende klanten. Puur & Loos is een echte buurtwinkel aan het worden, erg leuk!”

Daan deelt uit
Om de eerste verjaardag te vieren en nog meer buurtgenoten kennis te laten maken met het assortiment, is Daan een actie gestart. “We delen glazen potjes uit met de uitnodiging om die in onze winkel te komen vullen. Gratis. Neem gerust deelpotjes mee als giveaway voor vrienden en buren die hier nog niet binnen zijn geweest. We laten ze graag ervaren hoe ze een verrassend groot deel van de dagelijkse (vers)boodschappen verpakkingsvrij kunnen kopen.”

Over Puur & Loos
Puur & Loos op de Burgemeester Reigerstraat verkoopt gezonde, biologische levensmiddelen die je als klant zelf mag (in)pakken: kruiden, noten, pasta, rijst, muesli, snoep, peulvruchten, thee, koffie, gedroogd fruit en chocola, maar ook verse olijfolie en siropen op de tap. Uit de koeling kun je vleesvervangers en sojayoghurt pakken. Zelfs zeep en wasmiddel kun je ‘vers’ tappen. Je moet wel zelf potjes, flesjes en zakjes meenemen, hoewel je die ook in de winkel kunt krijgen. Puur & Loos werkt nauw samen met de marktkraam Een Pure Nootzaak (biologische, droge kruidenierswaren zonder verpakking) en de mobiele verpakkingsvrije supermarkt LOOS die bij je komt voorrijden.

Buurtwinkel Langerak IJzerwaren heeft zilver gewonnen bij de Toegankelijkheidsprijs 2024. In deze competitie kijkt de jury hoe welkom bewoners (met en zonder handicap) zijn bij winkels en organisaties. Langerak zat bij de zes genomineerden, een prestatie op zich, maar moest het project De Droomboot voor laten gaan. Wél een eervolle vermelding: Langerak kreeg met afstand de meeste stemmen van het publiek. Dat noemen we zilver met een gouden randje. Gefeliciteerd!

Winkel zonder drempel
Elk jaar reikt Utrecht prijzen uit aan de meest toegankelijke organisaties, winkels of initiatieven in onze stad, de zogenaamde Toegankelijksheidsprijs. Het criterium: hoe welkom zijn bewoners, vooral degenen met een handicap? Dit jaar waren er zes genomineerden, waaronder de winkel met de opvallend blauwe pui: Langerak IJzerwaren aan de Burgemeester Reigerstraat. Geen verrassing eigenlijk, want hier is goed en persoonlijk advies heel gewoon, worden reparaties zo mogelijk ter plekke verricht en krijg je het laatste buurtnieuws er gratis bij. En niet te vergeten: in de winter tovert Team Langerak de etalage om tot een winterwonderland waar kinderen (en hun ouders) ademloos toekijken hoe het treintje eindeloos rondjes rijdt voor het goede doel.

Bruist Utrecht nog in de kleine uurtjes? De vraag leeft in de Utrechtse politiek. Voor de lokale partij Student & Starter is meer nachtelijke reuring zelfs een speerpunt. Als eerste resultaat van de discussie heeft de stad sinds kort een Nachtvisie. Maar om écht nachtleven te ervaren moet je naar De Nachtwinkel.

Doos met kijkgaten
“In Utrecht is er na sluitingstijd van de cafés niet veel meer te doen dan naar huis gaan. Er is zelfs geen nachtwinkel”, zegt de jonge theatermaker Xander Lenders. “Daarom heb ik samen met vrienden Leoni Pirenne en Hannah Suurmond De Nachtwinkel gemaakt: een grote zwarte kijkdoos op een bakfiets. Als je een koptelefoon opzet en door een van de vijf gaten kijkt, kun je het roemruchte Utrechts nachtleven van vroeger in geuren en kleuren beleven. Verhalen van oude Utrechtse barmannen staan hierin centraal. We hopen natuurlijk dat bezoekers van De Nachtwinkel de essentie en het belang van nachtleven in de stad – letterlijk – inzien.”

Het Vragenloket
Xander woont in een groot studentenhuis in Oost, met een opvallende oranje bakfiets voor de deur. “De Nachtwinkel is vrij groot, en zonder rijbewijs lastig te vervoeren. Deze bakfiets heb ik van een oudere buurtgenoot gekregen die mijn ondernemingszin waardeert. Een superhandig transportmiddel voor mij als straatartiest. Ik heb namelijk ook het Vraagloket bedacht, een houten balie die ik neerzet als pop-up. Voorbijgangers kunnen hier een vraag stellen, en ik moedig anderen aan om ‘m te beantwoorden. Zo ontstaan er gesprekken op straat tussen onbekenden, vaak tot plezier van beiden. Evenals De Nachtwinkel draagt het Vragenloket bij aan mijn doel als theatermaker: mensen op straat met elkaar in contact brengen en even laten luisteren naar elkaar.”

Het oude kantoorpand naast stadion Galgenwaard biedt onderdak aan 268 Oekraïners. Op de begane grond is een huiskamer ingericht, genaamd De HerculesHoek. Hellen Kooijman van Welkom in Utrecht nodigt Oost uit om langs te komen. “De Oekraïners willen graag Nederlanders ontmoeten om de taal en gewoonten te leren. We organiseren daarvoor leuke en praktische activiteiten waar buurtbewoners aan mee kunnen doen. Je kunt ook helpen of zelf iets organiseren, zoals samen koken, knutselen met kinderen, sport en spel, taal oefenen, of hulp bij solliciteren. De huiskamer is ruim en licht, en de mensen zijn vriendelijk. Kom gerust eens kijken!”

[i] De HerculesHoek is geopend di t/m za 13-18 uur. Wie vragen heeft, of iets wil organiseren, kan mailen naar HerculesHoek@welkominutrecht.nu Of loop simpelweg even binnen.

Welkom in Utrecht
De HerculesHoek naast Stadion Galgenwaard is een initiatief van Welkom in Utrecht. In 2015 begon een groep Utrechters – waaronder Hellen Kooijman – onder deze naam een facebookpagina om Syrische vluchtelingen en de stad met elkaar in contact te brengen. Inmiddels ontplooit Welkom in Utrecht als volwassen organisatie op meerdere plekken in Utrecht activiteiten met steun van vele organisaties, bedrijven en vrijwilligers. Zo zijn er voor nieuwkomers workshops, excursies, taalcafés en kook-, sport- en spelavonden.

Motorrijders en avonturiers in Oost opgelet: Maarten Jan Sluimers reed op een oude motorfiets van Oost naar Oost, meer precies: van Oudwijk naar Ulanbaatar, de hoofdstad van Mongolië. Meer dan 20.000 km in drie maanden tijd, zonder telefoon en routeplanner. Een wild avontuur. Maar hij kan het na vertellen! Hij deelde z’n belevenissen in de serie korte reisverhalen Boris en Ik. En op zondag 22 september komt hij het hele verhaal vertellen in Podium Oost. Reis mee door Centraal-Azië.

Mijn motor heet Boris
We spraken hem na thuiskomst in zijn huis in Oudwijk. “Voor mijn reis naar Mongolië kocht ik voor €600 op marktplaats een oude Honda Transalp uit 1995. Gehavend, mos op het stuur, maar wát een karakter! Ik noemde hem liefkozend Boris, toepasselijk gegeven dat ik veel voormalige Sovjetstaten zou bezoeken. Op het eindpunt van de reis heb ik ‘m verkocht om terug te kunnen vliegen. Maar hij bleek de hele reis een trouwe, onverwoestbare kameraad.”

Zonder telefoon op avontuur
“Ik nam bewust geen telefoon mee, eenmaal op reis wilde ik niet gestoord worden. En met wat landkaarten en namen van steden en gebieden die ik wilde aandoen, heb ik mijn weg gevonden. Niet de kortste of de snelste route, wel de mooiste, en zeker de ruigste. Gevaren waren er, maar 99,9% van de mensen onderweg waren aardig en bereid te helpen. Bij grensposten was het opletten. Maar met een paar woorden Russisch (‘Ik heet Maarten Jan, mijn motor heet Boris en ik heb trek in een biertje’) en een grote glimlach kom je ook daar een eind.”

Verhalen delen
“Eenmaal mijn doel bereikt verlangde ik wel om weer naar huis te gaan, naar mijn stadsie. Ik miste de Dom en m’n buurtje Oudwijk. Onderweg had ik een dik dagboek bijgehouden, maar pas bij thuiskomst voelde ik de behoefte om alles wat ik had meegemaakt in al die vreemde landen als Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan en natuurlijk Mongolië ook met de buitenwereld te delen. Mijn serie korte reisverhalen Boris en Ik werd al snel goed gelezen, erg leuk, en daarom kom ik graag ook in Podium Oost over mijn avontuur vertellen. Ik neem een Transalp mee en ook de kaarten en navigatietools, dan kan ik laten zien hoe je overleeft in oneindige vlaktes en ruig hooggebergte. “

Foto’s: Maarten Jan Sluimers en de opvolger van Boris, de motor waarmee hij naar Mongolië reed. Daaronder foto’s van het avontuur zelf.