Het pand aan de Mecklenburglaan, waarin nu De Wilg huist, kent een rijke historie. Het werd in 1917 gebouwd als openbare lagere school voor de snel groeiende buurt rond het nieuwe Wilhelminapark. Niet lang daarna ontstond tweespalt, met gevolgen die tot op de dag van vandaag zichtbaar zijn in Oost!

Pand op stand
De school heet oorspronkelijk Mecklenburgschool. Het heeft een L-vormige plattegrond met een hoge toren (met klok) die de ingang markeert. Het deftige pand, ontworpen door stadsarchitect Loeb, doet door de strakke baksteengevels en toren denken aan de stijl van Berlage. Het heeft fraai glas-in-lood in het trapportaal en de ramen zitten hoog, zodat daglicht naar binnen valt zonder dat de kinderen afgeleid worden door het straatleven. De gymzaal, in 2017 gerestaureerd, is rijkelijk gedecoreerd met o.a. beschilderde paardenhoofden. Het gebouw werd geroemd als schoolvoorbeeld van moderne architectuur, zeg maar: een pand op stand. De krant repte vanwege alle verfraaiingen zelfs van een ’kinderhemel op aarde’. Dat was het wellicht ook, want hoofdonderwijzer Jorksveld was aanhanger van onderwijsvernieuwer Jan Lighhart die kindvriendelijke scholen voorstond, een noviteit begin 20ste eeuw.

Schoolstaking
Direct na opening was de school echter al te klein voor de snelgroeiende buurt. De gemeente besloot daarom om twee van de acht klassen onder te brengen in een oude school uit 1881 aan de Abstederdijk even verderop. Maar die locatie had in de ogen van de ouders te weinig grandeur (en een ander publiek). Ouders spraken zelfs meesmuilend van een ’snottebellenschool in een schoffiesbuurt’. Na hevige protesten en zelfs een staking (leerlingen werden thuis gehouden), besloot een groep ouders in 1919 zélf een school te starten: de Utrechtse Schoolvereniging. Die betrok in 1920 een houten barak op de Frans Halsstraat. Die brandde af in 1922 en werd in 1923 op dezelfde plek vervangen door een nieuw schoolgebouw in Amsterdamse stijl. De Mecklenburgschool werd in 1927 hernoemd tot Koningin Wilhelminaschool.

De Wilg
In 1986 betrok De Wilg het schoolgebouw. De naam van het activiteitencentrum verwijst naar de begintijd als naschoolse opvang van kinderen op het Bijzonder Lager Onderwijs op de zolder van een buurthuis aan de inmiddels verdwenen Wilgstraat. De Wilg richt zich op mensen met een lichte verstandelijke of lichamelijke beperking en zet zich in om hen in contact te brengen met elkaar en de buurt. Het schoolplein is voorzien van een jeudeboulesbaan en een uitnodigende tuinkas met kruidentuin en theeschenkerij. Zo staat het pand tegenwoordig in dienst van het bevorderen van sociale gelijkheid, terwijl haar verleden herinnert aan de standenmaatschappij begin 20ste eeuw.

Foto’s: Het Utrechts Archief